Jcdvzbm

د زړه ناروغۍ ډلبندۍ او باندنۍ سرچينې
Micrograph a heart with fibrosis (yellow) and amyloidosis (brown). Movat's stain.
ICD-10	I00-I52
ICD-9	390-429
MeSH	D006331

د زړه ناروغۍ يا کارډيوپاتي د هغو بېلابېلو راټوکېدلو ناروغيو، لپاره يوه کارېدونکې طبي اصطلاح ده چې زړه اغېزمن کوي. په ۲۰۰۷ ز. کال کې دا ناروغۍ د امريکا د متحده ايالتونو کې تر ټولو نورو ناروغيو ډېر د مړينې سبب شوي.^[۱][۲] همداشان په انگلستان،کاناډا او وېلز، ^[۳] کې د زړه ناروغۍ په هر ۳۴ ثانيو کې د يوې مړينې سبب دی.^[۴]کينډۍ:Vn

د زړه د ناروغيو ډولونه

همدا مخ د ژباړلو لپاره نومول شوی ددې ليکنې په ژباړلو کې د پښتو ويکيپېډيا سره ستاسو مرستې ته اړ يو. يواځې هغه کارونکي چې په همدې ژبې لاسبری لري، کولای شي دا مخ پښتو ته واړوي. که چېرته تاسو د دغه مخ د ژباړې اړونده لارښوونې او يا هم کوم وړانديزونه لری، نو مهرباني وکړی د همدې مخ د خبرو اترو په برخه کې خپلې څرگندونې وليکی. د ژباړې لپاره نومېدلي، نور مخونو دلته وگورۍ.

===د زړه کورونري ناروغي د زړه کورونري ناروغي د زړه د شریانونو بندیدلو ته وایي چې نه شي کولای په کافي اندازه وینه د زړه عضلاتو او شاوخوا حجراتو ته ورسوي. د زړه کورونري ناروغي تر ډیره بریده د زړه د شریانونو د بندیدو ناروغي ته ورته ده خو فرق یی دا دی چې د زړه د کورونري ناروغي کیداې شي د نورو لاملونو لکه (د زړه د رگونو تنگیدل)د زړه حمله په هغو ځوانو کسانو کې چې نورمال شریانونه لري. د زړه د کورونري ناروغي هغه ناروغي ده چې د زړه په د هغه شریان په دیوالونو کې د یو ډول غوړو موادو د پیداکیدو له امله چې د زره ماهیچې ته وینه رسوي، رامنځ ته کیږي. په شریانونو کې د وینې د کمښت او له امله یې په سینه کې د درد پیدا کیدل (Angina pectoris)او د زړه د رگونو تنگیدل ( د زړه حمله)د زړه د کورونري ناروغیو نښې بلل کیږي. د امریکې د زړه د ټولنې په حواله په دې هیواد کې هر کال ۴۵۹۰۰۰ زره کسان د زړه د کورونري ناروغیو له امله خپل ژوند له لاسه ورکوي. همدارنگه د زړه د کورونري ناروغي هر کال په انگلستان کې د ۱۰۱۰۰۰ کسانو ژوند اخلي.

Coronary artery disease is a disease of the artery caused by the accumulation of atheromatous plaques within the walls of the arteries that supply the myocardium. Angina pectoris (chest pain) and myocardial infarction (heart attack) are symptoms of and conditions caused by coronary heart disease.

Over 459,000 Americans die of coronary heart disease every year^[۵]. In the United Kingdom, 101,000 deaths annually are due to coronary heart disease.^[۶]

د زړه عضلاتي اعتلال

په تحت اللفظي توگه Cardiomyopathy د زړه د عضلاتي ناروغیو په معنی ده. په اصل کې په هر دلیل چې وي دا د زړه د اصلي عضلې (myocardium)د فعالیت کموالی گڼل کیږي. هغه کسان چې د (cardiomyopathy ) په ناروغۍ اخته دي، تر ډیره د زړه د فعالیت د نامنظمه کیدو او یا هم ناڅاپه دریدا له امله د مړینې له خطر سره مخامخ دي.

د زړه بهرنی عضلاتي اعتلال - (cardiomyopathy ) یا هغه برخه ده چې زیانمنه شوی ده، د زړه د باندې د هغه اصلي ماهیچه ده. تر ډیره حده پورې (cardiomyopathy ) یا د زړه عضلاتي اعتلال د باندې څخه وي ځکه چې تر ډیره بریده د (cardiomyopathy )د ناروغۍ عمده لامل د وینې موقتی کموالی (ischemia)ده.

Cardiomyopathy literally means "heart muscle disease" (Myo= muscle, pathy= disease) It is the deterioration of the function of the myocardium (i.e., the actual heart muscle) for any reason. People with cardiomyopathy are often at risk of arrhythmia and/or sudden cardiac death.

• Extrinsic cardiomyopathies – cardiomyopathies where the primary pathology is outside the myocardium itself. Most cardiomyopathies are extrinsic, because by far the most common cause of a cardiomyopathy is ischemia. The World Health Organization calls these specific cardiomyopathies^{[سرچينه پکارده]}:
  • Alcoholic cardiomyopathy
  • Coronary artery disease
  • Congenital heart disease
  • Nutritional diseases affecting the heart
  • Ischemic (or ischaemic) cardiomyopathy
  • Hypertensive cardiomyopathy
  • Valvular cardiomyopathy – see also د زړه د والونو ناروغۍ below
  • Inflammatory cardiomyopathy – see also د زړه التهابي ناروغۍ below
  • Cardiomyopathy secondary to a systemic metabolic disease
• Intrinsic cardiomyopathies – weakness in the muscle of the heart that is not due to an identifiable external cause.
  • Dilated cardiomyopathy (DCM) – most common form, and one of the leading indications for heart transplantation. In DCM the heart (especially the left ventricle) is enlarged and the pumping function is diminished.
  • Hypertrophic cardiomyopathy (HCM or HOCM) – genetic disorder caused by various mutations in genes encoding sarcomeric proteins. In HCM the heart muscle is thickened, which can obstruct blood flow and prevent the heart from functioning properly.
  • Arrhythmogenic right ventricular cardiomyopathy (ARVC) – arises from an electrical disturbance of the heart in which heart muscle is replaced by fibrous scar tissue. The right ventricle is generally most affected.
  • Restrictive cardiomyopathy (RCM) – least common cardiomyopathy. The walls of the ventricles are stiff, but may not be thickened, and resist the normal filling of the heart with blood.
  • Noncompaction Cardiomyopathy – the left ventricle wall has failed to properly grow from birth and such has a spongy appearance when viewed during an echocardiogram.

د زړه ناروغۍ:

د زړه ناروغۍ هغه ناروغیو ته ویل کیږي چې پخپله زړه او یا هم د زړه د شریانونو په سیستم باندې په ځانگړې توگه هغو رگونو او شریانونو باندې چې له زړه څخه د بدن نورو غړو او یا هم زړه ته تللي دي. په هغه څیړنه کې چې په ښځینه او نارینه باندې ترسره شوي دي، ښیي چې میرمنې د زړه په هغه ډول ناروغیو باندې اخته کیږي کومې چې له امله یې د زړه رگونه هم اغیزمن کیږي خو نارینه بیا د زړه د ناروغیو په هغه ډول باندې اخته کیږي چې له امله یې یوازې د زړه عضلات زیانمن کیږي. د زړه ناروغۍ عمده او اړوند لاملونه د ناروغ په بدن کې د قند مرض (diabetes mellitus) د وینې لوړ فشار (hypertension) لوړ (hyperhomocysteinemia) او د وینې لوړ کولیسترول (hypercholesterolemia) شتوالی دی.

Types of cardiovascular disease include:

• Atherosclerosis

د زړه اسکېميکه ناروغي

• د زړه اسکېميکه ناروغۍ – د زړه يوه داسې ناروغۍ ده چې په دې ناروغۍ کې پخپله زړه ته د لږې وينې رسېدنې په سبب رامېنځ ته کېږي.

د زړه درېدل

Heart failure, also called congestive heart failure (or CHF), and congestive cardiac failure (CCF), is a condition that can result from any structural or functional cardiac disorder that impairs the ability of the heart to fill with or pump a sufficient amount of blood throughout the body. Therefore leading to the heart and body's failure.

• Cor pulmonale, a failure of the right side of the heart.

د زړه فشاري ناروغۍ

آرنۍ ليکنه: Hypertensive heart disease

Hypertensive heart disease is heart disease caused by high blood pressure, especially localised high blood pressure. Conditions that can be caused by hypertensive heart disease include:

• Left ventricular hypertrophy
• Coronary heart disease
• (Congestive) heart failure
• Hypertensive cardiomyopathy
• Cardiac arrhythmias

د زړه التهابي ناروغۍ

Disability-adjusted life year for inflammatory heart diseases per 100,000 inhabitants in 2004.^[۷]

     no data      less than 70      70-140      140-210      210-280      280-350      350-420      420-490      490-560      560-630      630-700      700-770      more than 770

Inflammatory heart disease involves inflammation of the heart muscle and/or the tissue surrounding it.

• Endocarditis – inflammation of the inner layer of the heart, the endocardium. The most common structures involved are the heart valves.
• Inflammatory cardiomegaly
• Myocarditis – inflammation of the myocardium, the muscular part of the heart.

د زړه التهابي ناروغیو کې له امله د زړه عضلات او شاوخوا حجرات پړسوب پیدا کوي. د زړه د داخلي برخې التهاب (endocardium). د زړه د والونو ناروغۍ

آرنۍ ليکنه: Valvular heart disease

د زړه د والونو ناروغي هغې ناروغۍ ته ویل کیږي چې له امله یې د زړه یو یا دواړه والونه زیانمن کیږی. د زړه څلور عمده والونه شته چې کیداې شي ددغې ناروغۍ له امله زیانمن شي لکه (tricuspid valve|tricuspid)او (aortic valve|aortic valves)د زړه په ښي خوا کې او همدارنگه (mitral valve|mitral)او (aortic valve|aortic valves)د زړه په کین خوا کې.

Valvular heart disease is disease process that affects one or more valves of the heart. There are four major heart valve which may be affected by valvular heart disease, including the tricuspid and aortic valves in the right side of the heart, as well as the mitral and aortic valves in the left side of the heart.

دا هم وگورئ

• Aneurysm
  • Aortic aneurysm
• British Heart Foundation
• Diet and heart disease
• Endothelium-derived relaxing factor
• High blood pressure (Hypertension)
• Thrombosis
• Oral hygiene
• Pericarditis

سرچينې

باندنۍ تړنې

• VIDEO - Heart Disease in the Female Population: Prevalence, Presentation and Pathophysiology, Mary Zasadil, MD, speaks at the University of Wisconsin School of Medicine and Public Health (2007)
• Heart and Stroke Foundation of Canada – Information Resource on Heart Disease