Okupacio de Francio1 IOHC50nii Rup PuW3t63ظ J XT123h I

Germanaj soldatoj paradas antaŭ la Triumfa Arko sur la Avenuo de la Elizeaj Kampoj de Parizo (Junio 1940).

La Milita Administracio en Francio (en germana: Militärverwaltung in Frankreich; en franca: Occupation de la France par l'Allemagne, nome Okupacio de Francio fare de Germanio) estis provizora okupacia aŭtoritato establita de Nazia Germanio dum la Dua Mondmilito por administri la okupaciitan zonon en areoj de norda kaj okcidenta Francio. Tiu tiel nomita okupita zono estis renomita norda zono en novembro 1942, kiam ankaŭ la ĝistiame neokupita zono en la sudo konata kiel libera zono estis same okupita kaj renomita kiel suda zono.

Ties rolo en Francio estis parte gubernita pere de kondiĉoj truditaj pere de la Dua Armistico de Compiègne post la sukcesa Fulmomilito de la Wehrmacht kiu kondukis al la Falo de Francio; samtempe kaj francoj kaj germanoj kredis la okupacion provizora kaj daŭronta nur ĝis Britio malmilitos, kion oni supozis tuja. Por ekzemplo, Francio akceptis, ke iliaj soldatoj restu militprizonuloj ĝis la ĉeso de batalado.

Anstataŭ la Tria Respubliko kiu estis dissolvita dum la malvenko de Francio aperis la "Franca Ŝtato" (État français), kun suvereneco kaj aŭtoritato limigita al la libera zono. Kiel Parizo estis en la okupita zono, ties registaro havis sidejon en la distroturisma urbo Vichy en Aŭvernjo, kaj tiel ĝi estis plej ofte konata kiel Francio de Vichy.

La franciaj regionoj Alzaco kaj Loreno, kies enloĝantoj tradicie je granda parto estis germanlingvaj, estis aneksitaj de Nazia Germanio. Tie kaj en la cetero de Francio la persekutado al la judoj estis same mortiga kaj kruela kiel en la aliaj landoj okupitaj de Nazia Germanio, do parto de Holokaŭsto.

Kvankam la registaro de Vichy estis teorie zorge de la tuta Francio, la milita administracio en la okupaciita zono estis de facto Nazia diktatoreco. Ties regado estis etendita al la libera zono kiam tiu estis invadita de Germanio kaj Italio dum la Operaco Anton la 11an de novembro 1942 responde al la Operaco Torĉo, nome surterigoj de Aliancanoj en Franca Nordafriko la 8an de novembro 1942. La registaro de Vichy restis ekzistanta, kvankam ĝia aŭtoritato estis tiam tre malpliigita.

La milita administracio en Francio finis pro la Liberigo de Francio post la elŝipiĝoj en Normandio kaj en Provenco. Ĝi formale ekzistis el majo 1940 al decembro 1944, kvankam plej el ĝia teritorio estis liberigita de la Aliancanoj fine de la somero 1944.

Kategorio Okupacio de Francio en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Ĉi tiu kesto: vidi • diskuti • redakti Dua mondmilito

Okcidenta Eŭropo · Orienta Eŭropo · Afriko · Proksima Oriento · Mediteraneo · Azio kaj Pacifiko · Atlantiko

Signifaj partoprenantoj

Tempolinio

Aspektoj

Ĝis 1945 krom alie indikitaj.
Ĉefaj kunmilitantoj en kurzivo.

Preludo
• Kaŭzoj

1937
• Ĉina-japana milito

1939
• Invado en Pollando
• Stranga milito
• Vintra milito
• Batalo de Atlantiko⁵

1940
• Danio kaj Norvegio
• Batalo de Francio
• Batalo de Britio
• Libio kaj Egiptio
• Brita Somalilando
• Okupacio de baltaj ŝtatoj
• Besarabio kaj Bukovino
• Invado en Francan Hindoĉinion
• Greka-itala milito

1941
• Orienta Afriko
• Invado de Jugoslavio
• Invado en Sovetunion
• Proksima Oriento
• Sieĝo de Leningrado
• Atako kontraŭ Pearl Harbor

1942
• Batalo de Midway
• Batalo de Stalingrado
• Dua Batalo de Alamejno
• Operaco Torĉo
• Batalo de Guadalcanal

1943
• Fino en Afriko
• Batalo ĉe Kursko
• Kampanjo de Salomonoj
• Invado kontraŭ Sicilio
• Invado kontraŭ Italio⁵

1944
• Cassino kaj Anzio
• Batalo de Normandio
• Belorusio kaj Ukrainio
• Ribelo de Varsovio
• Batalo de Rumanio
• Liberigo de Parizo
• Operaco Market Garden
• Batalo de Leyte Gulf

1945
• Batalo de Okinawa
• Batalo de Berlino
• Kapitulaco de Germanio
• Hiroŝimo kaj Nagasaki
• Kapitulaco de Japanio

• Listo de bataloj

Sekvoj kaj konsekvencoj
• Efektoj
• Viktimoj
• Ellandigo de germanoj
• Okupacio de Germanio
• Plano de Morgenthau
• Teritoriaj ŝanĝoj
• Okupacio de Japanio
• Franca-Vjetnamia milito
• Malvarma milito
• En nuntempa kulturo

• Atako kontraŭ Nord-Ameriko
• Fulmomilito
• Komparigaj militaj rangoj
• Kriptografio
• Enlanda fronto
• Militaj premioj
• Milita ekipaĵo
• Milita produktado
• Rezistmovado
• Teknologio
• Totala milito

Civilaj influoj kaj kruelaĵoj
• Aliancanaj militaj krimoj
• Germanaj militaj krimoj
• Italaj militaj krimoj
• Japanaj militaj krimoj
• Sovetaj militaj krimoj
• Holokaŭsto
• Bombardado kontraŭ civiluloj

Aliancanoj

Akso

en milito de 1937
Ĉinio

enpaŝis en 1939
Ĉeĥoslovakio
Pollando
Unuiĝinta Reĝlando
Brita Hindio
Francio
Aŭstralio
Nov-Zelando
Sud-Afriko
Kanado

enpaŝis en 1940
Norvegio
Belgio
Nederlando
Grekio

enpaŝis en 1941
Jugoslavio
Sovetunio
Usono
Filipinoj

enpaŝis en 1942
Meksiko
Brazilo

enpaŝis en 1943
Italio

enpaŝis en 1944
Rumanio
Bulgario
Finnlando

• aliaj

en milito de 1937
Japanio

enpaŝis en 1939
Germanio
Slovakio

enpaŝis en 1940
Itala reĝlando (ĝis 1943)

enpaŝis en 1941
Bulgario (ĝis 1944)
Kroatio
Hungario
Irako ĝis 1941
Rumanio (ĝis 1944)
Finnlando (ĝis 1944)
Serbio
Montenegro
Albanio

enpaŝis en 1942
Tajlando

enpaŝis en 1943
SRI

• Akso Berlino-Romo-Tokio

• Aliancanaj gvidantoj
• Aksaj gvidantoj
• Komandantoj

Rezistmovadoj

Aŭstrio · Baltio² · Besarabio¹ · Ĉeĥio · Danio · Etiopio · Francio · Germanio · Grekio · Italio · Judoj · Koreio · Nederlando · Moldavio ¹ · Norvegio · Pollando · Tajlando · Sovetunio · Slovakio ⁴ · Ukrainio³ · Vjetnamio · Jugoslavio · aliaj

Listoj

Kategorio · Temoj · Interkonsentoj

¹ Antisoveta.
² Antisoveta kaj antinazia.
³ Antinazia, antipola, kaj antisoveta.
⁴ Antimadjara, antinazia, kaj antisoveta.
⁵ Laste al majo de 1945.

	Dua Mondmilito en Vikivortaro	publike alireblaj libroj pri la temo en Vikilibroj	citaĵoj pri la Dua Mondmilito en Vikicitaro
	fontaj tekstoj pri la Dua Mondmilito en Vikifontaro	dosieroj pri la Dua Mondmilito en la Komunejo	novaĵtekstoj pri la Dua Mondmilito en Vikinovaĵoj